امروز : یکشنبه 30 اردیبهشت 1403
لطفا صبر کنید ...ستاره: چهار از ده
انیمیشن رهایی از بهشت با یک نبرد جذاب شروع میشود. سپس به زندگی شخصیت پهلوان فیلم میپردازد. این نبرد جذاب اما از نظر زمانی قبل از زندگی ارام پهلوان فیلم نیست و بی هیچ منطقی و گویی فقط برای جذب اولیه مخاطب در اول فیلم نمایش داده میشود و اگر منطق نشان دادن این نبرد در اول فیلم نشان دادن قوت و نیروی بدنی این فرد باشد شاید نشان دادنش در اول فیلم قابل قبول به نظر برسد اما به یاد داشته باشیم این مقابله و جنگ با کسانی که هیچ شناختی در اول از آنان نیست تنها باعث لذت بردن مخاطب از صحنه های خوب طراحی شده نبرد میشود و هیچ گونه حسی راجع به بعد پهلوانی قهرمان قصه در مخاطب ایجاد نمیکند. بدتر آنکه راوی هم هیچ تلاشی برای متذکر شدن پرش زمانی به شکلی ملموس نمیکند و مخاطب گمان میبرد که با روایت کلاسیک ماجرا روبه روست. البته راوی در این فیلم نقشش گویی پیچیده تر کردن روایت پیچیده ی قصه است و در جاهای دیگر هم سعی میکند این کار را انجام دهد. اما چرا روایت، روایت پیچیده ایست؟ چون سه داستان به ظاهر مجزا در حال روایت متناظر توسط راویست و مدام از یک داستان به داستان دیگر میرویم و این پریدنهای متوالی حتی گاهی برای مخاطب بزرگسال هم باعث سردرگمی میشود و بعید میدانم مخاطب نوجوان تحمل چنین پیچیده گی در روایت که توسط راوی سعی در پیچیده تر شدن هم دارد؛ داشته باشد.
مشکل بعدی فیلم منطق داستان در قسمت مربوط به پهلوان است. پهلوان با متحمل شدن سختیهای بسیار از مکان زندگی خود به مکان دیگری میرود اما در اواسط فیلم کودکان موجود که یکی از آنها راوی فیلم هم میباشد با یک نقشه ای که در دل داستان فیلم نیست باعث آمدن خانواده پهلوان به این جای دور میشود! گویی راوی یادش رفته که پهلوان به همین راحتی به اینجا نیامده است و قطعا یک زن و دو پسر کوچک خودشان نمیتوانند یک شبه به اینجا کوچ کنند. همین اشتباه به ظاهر کوچک موجب میشود که صداقت راوی به شکل کامل مورد خدشه قرار بگیرد و یا در بهترین حالت آن بخش از روایتش که تخیلی و درباره عبور پهلوان از مکان زندگی خود به مکان دیگر است تخیلی غیر قابل قبول و دروغین به نظر برسد.
مشکل بعدی اینست که اگر راوی فیلم قیافه فرد مورد نظر را که به جستجویش امده میشناخته که در اخر میفهیم که چنین است؛ پس طبیعی تر آنست که در خلق این شخصیت، همان قیافه را بکشد نه قیافه کسی را که سنخیتی با قیافه واقعی آن شخص ندارد.
مشکل بعدی باز هم به راوی بر میگردد؛ آنجا که راوی تصمیم به جستجوی پهلوان میگیرد بر جمله " یکی بود یکی نبود و غیر خدا هیچ کس نبود" تاکید میشود در حالی که تاکید میبایست بر مسایل دیگر از جمله اقامت این فرد در همان محل زندگی راوی قصه در زمان بچگیش میشد. دقت کنید که نمیگویم این مسئله ذکر نشده؛ میگویم که تاکید به جایی که بر این بخش باشد بر بخش دیگری بوده و نمیتواند مخاطب را به شکل ملموس و کامل با منطق و چرایی این جستجو همراه کند.
من به کارگردان این اثر توصیه میکنم که کل مونولوگهای راوی فیلم را بازنویسی مجدد کنند تا راوی سهمی در اسان کردن روایت پیچیده داستان باشد نه این که خودش هم گره های بیشتری به این کلاف پیچیده بزند. هر چند بعید میدانم با حل این مشکل هم مخاطب نوجوان بتواند با این فیلم ارتباط برقرار کند. البته در شکل فعلی و حتی با آسان کردن مونولوگهای راوی، گویی مخاطب فیلم بخش دین مدار تر از دانشجویان باشند؛ اما اینکه انتظار داشته باشیم با چنین فیلم سختی، بتوان کل دانشجویان را جذب موضوعی ارزشی کرد انتظاری به غایت خطاست.